Kahvede Farkı Yaratan Unsur: Su Kalitesi Ne Kadar Önemli?

Kahve hazırlıyorsunuz. İyi bir çekirdek seçtiniz, öğütüm doğru, su sıcaklığı ayarında ama fincandaki tat yine de beklediğiniz kadar canlı ve dengeli değil. Nerede hata yaptınız?

Belki de gözden kaçırdığınız en önemli detay: Su.

Kahve, %98 oranında sudan oluşur. Yani kullandığınız su, kahvenizin tadını belirleyen en büyük unsurlardan biridir. İyi bir kahve çekirdeği, doğru bir öğütme ve uygun bir demleme yöntemi; kötü bir suyla buluştuğunda potansiyelinin çok altında bir fincan ortaya çıkar.

Kahve Demlemede Su Ne İşe Yarar?

Kahve çekirdeği, içinde yüzlerce aromatik bileşen, yağ ve asit barındıran bir hücreler topluluğudur. Su, bu bileşenleri çözen bir çözücü görevi görür. İyi bir su, kahve çekirdeğindeki aromaları dengeli ve net bir şekilde çözerek fincana taşır.

Suyun sadece kalitesi değil, sıcaklığı da kahve üzerinde doğrudan etkilidir. Su sıcaklığı kahvenin çözünme oranını ve tat dengesini belirler. Bu konuyu yakında yayınlayacağımız “Kahve Demlemede Su Sıcaklığının Önemi” konulu yazımızda detaylıca ele alacağız.

İyi Bir Su Nasıl Olmalı?

İdeal kahve suyu, ne çok sert ne de çok yumuşak olmalıdır. Su kalitesinde dikkat edilmesi gereken iki temel unsur vardır:

• GH (Genel Sertlik): Magnezyum ve kalsiyum minerallerinin toplam sertliğidir. Bu mineraller, kahve hücrelerinden çözünmeyi destekler. Çok az mineral, zayıf çözünmeye; çok fazla mineral ise aromaların baskılanmasına neden olabilir.
• KH (Karbonat Sertliği): Bikarbonat iyonlarının yoğunluğudur. Suya tamponluk sağlar ve pH değişimine direnci etkiler. Aşırı bikarbonat, kahvenin asiditesinin algılanmasını azaltabilir, tadı donuklaştırabilir.

Denge, kahveden en iyi aromaları almak için kritik öneme sahiptir.

Kahve İçin Su Kalitesini Evde Nasıl İyileştirebilirsiniz?

• Filtreli Sürahi Kullanın: Karbon filtreli sürahiler kloru ve bazı ağır metalleri azaltarak suyunuzu iyileştirir. Brita veya Peak Water gibi filtreli su sürahileri bu konuda yetkinliklerini kanıtlamış markalara örnek verilebilir.
• Doğru Şişe Suyu ya da Damacanayı Seçin: Her şişe su kahve için uygun değildir. Düşük mineral içeriğine sahip suları tercih edin. Ülkemizde satılan şişe sularda genellikle suyun değerleri şişe üzerinde belirtilir fakat kaynak sularının doğası gereği bu değerler dalgalandığı için ucuza temin edebileceğiniz bir PPM kalemi suyunuzun değerlerine dair yüzeysel bir fikir verebilir.
• Ev Tipi Su Arıtma Sistemlerini Değerlendirin:Su arıtma sistemleri söz konusu olduğunda seçenekler oldukça geniştir evin ana girişine bağlanan sistemlerden anlık olarak suyun değerlerine müdahele edebileceğiniz sistemlere kadar geniş bir yelpaze söz konusu. Biz bu yazımızda yüzeysel olarak kullanılan en yaygın iki sistemden bahsedeceğiz.
  • Aktif Karbon Filtre Sistemleri: En yaygın kullanılan sistemlerden birisidir ve temel olarak sudaki yabancı ve zararlı maddeleri ayrıştırarak suyun tadındaki ve kokusundaki olumsuzlukları giderir.
  • Ters Osmoz (RO) Sistemleri: Bu sistemde su birkaç farklı filtreden geçirilerek tamamen saflaştırılır fakat dikkat edilmesi gereken husus şudur ki tamamen saf bir su ne kahve demleme için ne de sadece içmek için faydalı olacaktır fakat şanslıyız ki bu noktada tamamen saflaştırılmış suyumuzun değerlerine müdahele edebileceğimiz sistemleri kurmak mümkün.

Bu yöntemlerle kahveniz için daha uygun bir su profili elde edebilirsiniz.

Kahve Demlemede Suyun İdeal Değerleri Nelerdir?

Kahve demlemede en iyi sonucu alabilmek için kullanılan suyun bazı temel kimyasal özellikleri dengede olmalıdır. Specialty Coffee Association (SCA), kahve demlemesi için aşağıdaki su parametrelerini önermektedir:

• Toplam Çözünmüş Madde (TDS): 75–250 ppm (ideal: 150 ppm)\n
• pH Seviyesi: 6.5–7.5 (nötr veya nötre yakın)\n
• Toplam Sertlik (kalsiyum ve magnezyum toplamı): 50–175 ppm\n
• Karbonat Sertliği (KH – alkalinite): 40 ppm civarı ideal\n
• Klor İçeriği: Mümkün olduğunca sıfıra yakın

Bu değerler, özellikle filtre kahve demlemelerinde aromaların net, canlı ve dengeli şekilde çözülmesini sağlar.

Espresso için Değerler Neden Değişir?

Espresso demlemesinde suyun kahveyle temas süresi çok daha kısa (yaklaşık 25–30 saniye) olduğu için, suyun ekstraksiyonu etkileyen parametreleri biraz daha hassas ayarlanmalıdır.

• Espresso için toplam çözünmüş madde (TDS) biraz daha düşük (yaklaşık 120–150 ppm) tercih edilir.\n
• Karbonat sertliği (KH) de biraz daha düşük olmalıdır (30–40 ppm) çünkü aşırı tamponlama, espresso gibi kısa ekstraksiyonlarda asiditenin kaybolmasına yol açabilir.

Bu nedenle espresso makinelerinde kullanılan suyun mineralliği filtre kahve makinelerine göre biraz daha “yumuşak” ve dengeli olmalıdır.

Fincanda Fark Yaratır mı? Küçük Bir Deney Yapın!

Aynı kahveyi farklı sularla demleyin ve kör tadım yapın aradaki farkı gözlemleyeceksiniz. Suyun değerlerinin değişiminin kahvenin tadına direkt etkisi sizin için şaşırtıcı olacak. Örneğin deneylerinizin birinde tüm parametreler aynıyken daha canlı asidite, diğerinde donuk ve düz tatlar alabilirsiniz. Göreceksiniz küçük bir değişiklik, büyük bir fark yaratabiliyor.

Sonuç

Su, iyi kahve demlemenin görünmeyen kahramanıdır. İyi bir su profili, kahvenin tatlılık, canlılık ve dengeli bir gövde gibi tüm karakteristik özelliklerini ortaya çıkarır.

Artık kahvenizin suyuna dikkat ederek fincanda gerçek potansiyelini ortaya çıkarabilirsiniz. Bir sonraki adımda, diğer küçük detaylarla kahve deneyiminizi nasıl mükemmelleştirebileceğinizi öğrenmek isterseniz “Evde Daha İyi Filtre Kahve Nasıl Hazırlanır?” yazımıza göz atabilirsiniz!

Ayrıca suyun kahve üzerindeki etkilerini daha derinlemesine ele alacağımız, GH, KH, TDS gibi değerlerin kahve tadı üzerindeki spesifik etkilerini tartışacağımız “Kahve Demlemede Su Kimyası” konulu detaylı yazımız da yakında yayında olacak. Takipte kalın!